پیشدرآمد
اقدام برای بارداری بهخودی خود میتونه هر خانمی رو عجول و کمطاقت کنه. شاید شما برای شغلتون برنامه ریزی کردین و حالا هم آماده هستین تا با همون روش سازماندهیشده بچه دار بشین. یا چند ماهی میشه که دارین اقدام برای بارداری میکنین. یا شاید اون قدر وقت ندارین که از سر شانس و اتفاق با باروریتون رفتار کنین.
«راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» یه راهنمای کامله برای جنبههای پزشکی، روانشناختی، اجتماعی، و جنسی باردار شدن، که به یه روش باحال و دلسوزانه نوشته شده، مثل حرف زدن با یه دوست خوب که خودش همهی این چیزها رو تجربه کرده. و واقعیت اینه که دکتر جین توئنج همهی این چیزها رو خودش تجربه کرده – خودش مادر سه تا بچهی کوچیکه که وقتی برای اولین بار میخواست اقدام برای بارداری کنه شروع به تحقیق دربارهی باروری و بارداری کرد. دکتر توئنج که یه استاد و جامعهشناس معروف تو دانشگاه ایالتی سان دیاگو ئه، سابقهی تحقیقاتی خودش رو گذاشت برای بررسی حجم عظیمی از اطلاعاتی که تو اینترنت، از طرف خانواده و دوستان، و تو کتابها با اونها مواجه شد – اطلاعاتی که گاهی متناقض، مدام دلهرهآور، و اغلب ناامیدکننده بودن – و تصمیم گرفت که خودش بره سراغ آخرین تحقیقات انجام شده تا واقعیت داستان رو بفهمه.
خبر خوش اینه که: هیچ نیازی به اون قدر نگرانی و استرسی که به شما گفته شده و شما هم باور کردین، نیست. دکتر توئنج به ریشهی مشکلات روحی و عاطفی مرتبط با باردار شدن میرسه، از جمله اینکه موقع فکر کردن به اقدام برای بارداری چطور از نظر جسمی و روحی آماده بشین، چطور دربارهی اون با خانواده، دوستان، و همسرتون حرف بزنین، و چطور با غم بزرگ سقط جنین کنار بیایین؛ همین طور چطور بتونین زمان تخمک گذاری خودتون رو تعیین کنین، کی باید نزدیکی برای بارداری رو انجام بدین، بهترین زمان بارداری، افزایش شانس باردار شدنتون، چطور شانس پسر دار شدن یا دختر دار شدن خودتون رو بالا ببرین، و بهترین تغذیه قبل از بارداری.
اقدام برای بارداری معمولاً با کلّی احساسات و عواطف درگیره، از نگرانی و استرس و ناامیدی گرفته تا امید و خوشی و لذت. «راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» با توصیههای راحت، شوخ و رک و راست خودش تو این مسیر همراه شما ست تا تو گذشتن از اون به شما کمک کنه.
جین ام. توئنج استاد روانشناسی دانشگاه ایالتی سن دیاگو ست که مطالب زیادی از اون منتشر شده. او نویسندهی کتاب پرفروش «نسل هزاره» و یکی از نویسندههای «اپیدمی خودشیفتگی» ست. دکتر توئنج با شوهر و بچههاش تو سان دیاگوی کالیفرنیا زندگی میکنه.
نکتهای برای خوانندگان:
این کتاب حاوی نظرات و ایدههای شخصی نویسندهی آن است. هدف از آن ارایهی اطلاعات مفید دربارهی موضوع مطرح شده است. این کتاب با در نظر گرفتن این نکته ارایه میشود که نویسنده و مترجم به دنبال انتقال خدمات پزشکی، سلامت یا هر نوع خدمات حرفهای و تخصصی دیگری در این کتاب نیست. خواننده باید قبل از اتخاذ هر کدام از پیشنهادهای موجود در این کتاب یا استنباط چیزی از آن، با متخصصان پزشکی، سلامت، یا هر متخصص صاحب صلاحیت دیگری مشاوره بگیرد و مطابق آن عمل کند.
نویسنده و مترجم بهویژه هر نوع مسئولیتی در خصوص مسئولیت حقوقی، خسارت یا ریسک، شخصی یا از هر نوع دیگر، را که در نتیجهی مستقیم یا غیرمستقیم استفاده یا کاربرد هر کدام از محتواهای این کتاب ایجاد میشود، را رد میکند.
پیشگفتار
نوشتهشده توسط سارا ام. اپلتون، پزشک گروه زنان و زایمان، دانشگاه بیمارستان کلورادو
وقتی به مردم میگم که متخصص زنان و زایمان هستم، معمولاً با یه سری واکنش روبهرو میشم، یکی از واکنشهای رایج اینه که «شما باید کار کردن تو همچین زمینهی شادی رو خیلی دوست داشته باشین.» درسته. هیچ چیزی جالبتر از این نیست که تو خوشامدگویی به ورود عضو جدیدی از خانواده به این دنیا کمک کنی. ولی، خیلی از مردم نگرانی و استرس خیلی از بیمارانم رو نمیبینن، استرسی که اونها حتی قبل از اقدام برای بارداری با اون مواجه میشن.
تصمیم به بچه دار شدن میتونه سردرگمکننده باشه. علاوه بر این، این یه موضوع خودمونیه، و معمولاً خانمها ترجیح میدن این مسائل رو با خواهر یا دوستدخترهای نزدیکشون مطرح کنن. ولی افسوس که بهترین رفقاشون لزوماً همهی دادهها رو ندارن یا نمیدونن چطور این دادهها و آمارهای گیجکننده رو که مدام تو رسانهها تکرار میشن، تفسیر کنن. این جا همون جاییه که «راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» وارد میشه. دکتر توئنج جزئیات مهم مرتبط با آمادگی و اقدام برای بارداری رو بررسی میکنه، و این کار رو با مروری کامل از ادبیات، شوخی به اندازهی کافی، و صمیمیت یه دوست انجام میده.
شاید قبلاً خونده باشین که باید قبل از اقدام برای بارداری شروع به مصرف ویتامینهای دوران بارداری (پریناتال) کنین، ولی احتمالاً اطلاعات گیجکننده و متناقض دیگهای هم خوندین از جمله دربارهی ویتامینها و مکملهای دیگه، تغذیه، ورزش، تعیین زمان بارداری، کیت های تست بارداری خانگی و غیره. منابع کمی تو دسترس بیمارهایی هست که میخوان از مستند بودن علمی و پزشکی گفتهها مطمئن بشن. دکتر توئنج به دلیل تخصصش تو تحقیقات، هم دادههای مرتبط با بارداری طبیعی رو برای خوانندههاش تفسیر میکنه و هم اون اطلاعات رو به شکلی ارایه میکنه که درک اون آسون باشه.
بهعنوان یه ارائهدهندهی خدمت که میبینم بیمارها در دوران بارداری و بعد از اون، با افسردگی و استرس دست و پنجه نرم میکنن، شاهد اثراتی ناشی از اقدام برای بارداری روی سلامت روحی افراد هستم. استرس و نگرانی معمولاً بیمارها و همسرانشون رو تحت تأثیر قرار میده. بدون یه برنامهی مؤثر برای مدیریت این احساسات، ممکنه زن و شوهرها احساس بیگانگی بکنن و تو این فرآیند سردرگم بشن. قطعاً، این توصیهی کلیشهای که «فقط ریلکس باش» مؤثر نیست و اتفاقاً میتونه اونهایی رو که میخوان برای باردار شدن اقدام کنن، عصبانی هم بکنه. توی «راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» کلّی تکنیک کاهش استرس و مکانیزم سلامتی بررسی میشن، که خود من هم خیلی از اونها رو به بیمارهام میگم تا ازشون استفاده کنن.
یه روز شلوغ تو درمانگاهم، دیانا رو دیدم، بیمار جدیدی که یه وقت برای «مشاوره قبل از بارداری» گرفته بود. مثل خیلی از بیمارهام، دیانا هم یه برنامه ریز بود. تو نوجوانی، خیلی زود دانشگاهش رو انتخاب کرده بود. از کالج مستقیماً به دانشکدهی حقوق رفته بود، تقاضای کارآموزی تو بهترین مؤسسات حقوقی رو داده بود و سخت کار کرده بود – تا جایی که به جایگاه شراکت تو اون مؤسسه رسیده بود. تو این مسیر، شوهرش رو پیدا کرده بود؛ طبق انتظار، اون هم یه برنامه ریزه. حالا بعد از تثبیت بخش عمدهی زندگیشون، آمادهن که بچه دار بشن. اونها جلو من نشسته بودن و سؤالهایی رو میپرسیدن که بارها تو دفترم شنیده بودم:
- من میتونم باردار شم؟
- قبل از اینکه شروع به اقدام برای بارداری کنم، چه کارهایی باید انجام بدم؟
- به اندازهی کافی برای بارداری، سالم هستم؟
- آیا زندگی ما برای بارداری، بیش از حد استرس زا ست؟
- ما چی کار میتونیم بکنیم تا شانس باردار شدن خودمون رو افزایش بدیم؟
- ما میتونیم همه چی رو تو این فرآیند کنترل کنیم؟
- اگه تو سه ماه باردار نشدیم، چی؟ شش ماه؟ یه سال؟
- زیادی برای این کار صبر کردیم؟
آخرش، دیانا، شوهرش و من یه صحبت طولانی داشتیم تا به سؤالات اونها پاسخ بدم و یه برنامهی عملی تنظیم کنیم. امیدوارم که اونها دفترم رو تو حالتی ترک کرده باشن که استرس و دلواپسیهاشون کم شده باشه و چشمانداز مثبتی دربارهی برداشتن قدمهای بعدی برای گسترش خانوادهشون داشته باشن. همین طور، «راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» منبعیه که باموفقیت جواب سؤالات رو میده، نگرانیها رو متوقف میکنه و به خوانندههاش امید میده.
پس، اگه شما هم خانمی هستین که کارهای مختلف زندگیش رو برنامه ریزی کرده و حالا راهنمایی میخواین که چطور شانس باردار شدن خودتون رو افزایش ببرین، این کتاب برای شما ست. شاید شما یه برنامه ریز نباشین، ولی میخواین نقش فعالی تو باروری خودتون بازی کنین، باز هم این کتاب به درد شما میخوره. یا شاید فقط سؤالهایی دربارهی اقدام برای بارداری دارین و میخواین اطلاعات مفیدی به دست بیارین که شوخطبعی و واقعبینی هم به اندازهی کافی توش باشه، پس به خوندن ادامه بدین.
مقدمه
خب، شما قبول کردین: شما یه خانم عجول هستین. شاید برای شغلتون برنامه ریزی کرده بودین و حالا هم آماده هستین که با همون روش سازماندهیشده و آگاهانه برای بچه دار شدن اقدام کنین. یا شاید چند ماه میشه که دارین اقدام برای بارداری میکنین، که همین چند ماه کافیه تا هر خانمی بی طاقت و عجول بشه. شاید یه کم سن شما بالاتر رفته و دیگه وقت ندارین که همین جوری اتفاقی با باروریتون رفتار کنین. شاید میخواین تو یه زمان مشخصی از سال بچه دار بشین، مثلاً به خاطر تعهدات شغلی، برنامهی سفر، یا فاصله انداختن بین بچههاتون. یا نمیخواین باردار شدن اون قدر طول بکشه که نسبت به باروریتون نگران بشین. شاید هم هدفتون از بارداری سریع اینه که هر چه زودتر شوهرتون رو از این زحمت کمرشکن خلاص کنین.
وقتی داشتم برای بارداری اقدام میکردم، هیچ وقت کتابی دربارهی باردار شدن پیدا نکردم که خوندنش جالب باشه، منظورم اینه که مثل گپ زدن با دوستدختری باشه که هم خیلی میدونه و هم خیلی میخنده. اقدام برای بارداری فقط جنبهی پزشکی نداره، بلکه جنبهی روانشناختی، اجتماعی و جنسی هم داره. شامل کلّی از موارد عاطفی و روحی هم میشه، از استرس و نگرانی و ناامیدی گرفته تا امید و خوشی و لذت. اقدام برای بارداری ممکنه یه لحظه غمانگیز باشه و یه لحظه بعد خندهدار. به جای اینکه بعد از نزدیکی با هم راحت روی تخت دراز بکشین، زیر پاهاتون بالش میذارین و مثل یه حشرهی سر و ته شده پاهاتون رو تو هوا نگه میدارین. دو هفته بعد، دارین باعصبانیت و گیج و ویج به چیزی نگاه میکنین که چند لحظه پیش روی اون ادرار کردین و همزمان دعا میکنین که خط دوم ظاهر بشه و وقتی این اتفاق نمیافته دلسرد میشین. این تجربیات فقط صرفاً یه نزدیکی جنسی و ادرار کردن نیستن؛ مثل خیلی از بهترین اتفاقات تو زندگی، اونها در عین حال هم خندهدارن و هم از نظر عاطفی معنادار.
کتابها و سایتهای نوشتهشده توسط دکترهای باروری (معمولاً مرد) میتونن به شما دربارهی آخرین آزمایشات بگن، ولی جای خیلی از چیزهای دیگه خالیه. چند نفر از این دکترها شوهرهاشون رو برای رابطهی زناشویی صبحگاهی بیدار کردن چون فکر میکردن که زمان تخمک گذاری شون رسیده و دارن تخمک گذاری میکنن؟ چند نفرشون ساعت ۵ صبح با عصبیت روی یه تیکه نوار ادرار کردن چون دیگه نمیتونستن صبر کنن یا چند نفرشون بدون اینکه دست خودشون باشه وقتی پریود شدن به گریه افتادن؟
همین طور دربارهی شوهرتون – خب، اغلب مردها به اندازهی ما عجول نیستن، غرق بازیهای ویدیویی و دنیای ورزشی خودشون هستن و توجهی به اهمیت فوقالعادهی مخاط دهانهی رحم و ادرار روی نوار ندارن. اگه مردها میتونستن باردار بشن، احتمالاً قسمتهای بیشتری از سریال «من نمیدونستم که باردارم» وجود داشت. (بله، این یه نمایش تلویزیونی واقعیه، همراه با بازپخشهایی که معمولاً نقطهی اوج اون یه زن شگفتزده ست که تو یه توالت بچه به دنیا مییاره. یه برنامهی کمدی فوراً اسمش رو تغییر داد به «من نمیدونستم که باید یه آشغال رو ببرم».)
شما لیاقت دقیقترین اطلاعات ممکن رو دارین. من وقتی اولین بار برای بارداری اقدام میکردم، هر چی که تو کتابها و سایتها به دستم میرسید میخوندم. دادهها رو آنالیز میکردم و مقالات مجلهها رو سر کارم بهعنوان یه محقق میخوندم، برای همین رفتم سراغ تحقیقات منتشر شده تو مجلات پزشکی. هر چی جلوتر رفتم، بیشتر به این نکته رسیدم که چیزهایی که تو سایتها و کتابها پیدا کرده بودم، حتی تو دستورالعملهای کیتهای پیش بینی تخمک گذاری، اشتباه، نیمه اشتباه یا از یه سری منابع قابل تردید بودن. مثال موردعلاقهی من: این آمار شایعی که همه جا گفته میشه یه زن بالای ۳۵ سال فقط ۶۶ درصد شانس باردار شدن در عرض یه سال رو داره از تحقیقی گرفته شده که با توجه به آمار تولدهای قرن ۱۷ ام فرانسه انجام شده! تحقیقاتی که از نمونههای آماری تازهتری استفاده میکنن میزان باروری بالاتری رو برای زنان مسنتر نشون میدن. پیدا کردن اطلاعات واقعی بر اساس تحقیقات واقعی به من کمک کرد که با وجود بالای ۳۵ سال بودن و داشتن بعضی از مشکلات باروری، واقعاً بتونم یه بارداری سریع داشته باشم. ولی هنوز خیلی از این تحقیقات ِ کاملاً مفید و بهشدت علمی در دسترس نیستن که خیلی از خانمها بتونن اونها رو پیدا کنن. من تو این صفحهها، این اطلاعات هیجانانگیز رو با شما به اشتراک میذارم.
یه نکتهی دیگهای که دیدم این بود که اغلب کتابهای باروری فقط بخشی از داستان رو پوشش میدادن. اونها جنبههای جسمی و فیزیکی باردار شدن رو بدون ذکر جنبههای روحی و عاطفی مطرح میکردن. اونها جزئیات یکی از روشهای پیش بینی زمان تخمک گذاری رو میگفتن ولی روشهای دیگه رو بیخیال میشدن. یا دربارهی تغذیه قبل از بارداری همه چی رو با جزئیات کامل میگفتن ولی چیزهای دیگه رو پوشش نمیدادن. شاید چون من یه خانم عجول بودم، به جای اینکه ۱۰ یا ۱۵ تا کتاب بخونم دوست داشتم یه کتاب باشه که همهی این چیزها رو گفته باشه. «راهنمای خانمهای عجول برای باردار شدن» همون کتابه.
بعضی از مردم، اغلب مردهای میانسال، ایدهی یه کتاب دربارهی باردار شدن رو به شکل باحالی میبینن: «شرط میبندم که اون یه کتاب کوتاهه – اون تو همهی صفحات فقط میگه: نزدیکی کنین!» ولی خب معموله که قضیه خیلی پیچیدهتر از اینه. میشه کلّی دلیل قابل قبول آورد که چرا قبل از اینکه اقدام برای بارداری کنین، باید برای بارداری آماده بشین و تا جایی که میشه چیزهای بیشتری یاد بگیرین. خانمها معمولاً میخوان که خیلی سریع باردار بشن، پس ارزشش رو داره که بدونین چطور زمان تخمک گذاری و بهترین زمان نزدیکی برای بارداری رو پیش بینی کنین. شاید حتی بتونین شانس پسر دار شدن یا دختر دار شدنتون رو افزایش بدین (البته نه به روشی که ممکنه شنیده باشین، فصل ۵ رو ببینین). بعضی از تحقیقات شگفتانگیز نشون میدن که چیزهایی که شما قبل از به دنیا اومدن بچهتون مصرف میکنین – از غذا گرفته تا ویتامینها تا الکل- روی سلامتی و هوش بچهتون تأثیر میذاره. سیستم مغزی و عصبی خیلی زود شروع به رشد میکنه، حدود دو هفته بعد از لقاح و بسته شدن نطفه. وقتی آمادگی لازم رو برای بارداری کسب کرده باشین، احتمال بیشتری داره که بتونین بهترین آغاز رو تو زندگی به بچهتون ببخشین.
اقدام برای بارداری، خیلی احساسی و استرس زا ست چون بالاخره خارج از کنترل شما ست. تو دوره زمونهی وجود روشهای مطمئن جلوگیری از بارداری، حالا ما میتونیم آگاهانه تصمیم به باردار شدن بگیریم. این موضوع میتونه این توهم رو برای ما ایجاد بکنه که باردار شدن هم کاملاً قابل کنترله. کارهای زیادی هست که میتونین انجام بدین تا شانس خودتون رو افزایش بدین – و من تا جای ممکن به خیلی از اونها اشاره میکنم- ولی باردار شدن تا یه حدی بستگی به شانس، مکانیزمهای درونی بدن و عوامل غیرقابل کنترل دیگهای هم داره. این موضوع نیاز به کلّی صبر و حوصلهی عصبیکننده هم داره. حالا اگه شما یه خانم عجول باشین که دیگه واقعاً سخت میشه، حتی اگه فقط چند ماه بیشتر نباشه که دارین اقدام برای بارداری میکنین. بهعنوان یه روانشناس، میتونم استراتژیهای ظریفی بر اساس آخرین تحقیقات موجود به شما بگم. بهعنوان یه خانم که خودش سه بار (چهار بار اگه سقط جنین زودهنگامم رو هم حساب کنم) استرس اقدام برای بارداری رو تحمل کرده، احساسات و عواطف شدیدی رو تجربه کردم که هیچ آموزشی نمیتونه شما رو برای اونها آماده کنه.
نگرانی و استرس دربارهی باروری میتونه حتی قبل از اینکه شروع به اقدام برای بارداری بکنین، سراغتون بیاد. مثلاً، کورتنی فقط ۲۰ سالشه ولی میگه «من همیشه آرزوی داشتن بچه رو داشتم و این ترس با من بود که یه چیزی بالاخره نمیذاره من بچههای بیولوژیکی خودم رو داشته باشم. در اصل من تا حدود پنج سال دیگه نمیخوام بچه دار شم. ولی بارور بودنم چیزیه که نگرانم میکنه.» بعد وقتی واقعاً اقدام برای بارداری میکنین، وقتی سه ماه میشه که دارین اقدام برای بارداری میکنین، و بعد شش ماه، اون نگرانی و استرس قدیمی شدت میگیره و خیلی راحت میشه فهمید که چرا اقدام برای بارداری میتونه واقعاً شما رو وسواسی و دمدمی مزاج کنه. نکتهی کلیدی این جا ست که باید تعادلی بین یادگیری زیاد و کاملاً وسواسی شدن پیدا کرد. من به شما میگم که چطور حواستون رو پرت کنین که هر ثانیه به باروری فکر نکنین، و تکنیکهایی بهتون یاد میدم که بهطور طبیعی چطور با استرس و افسردگی مبارزه کنین. دو تا تکنیک رو همین جا میگم که میتونین از همین حالا شروع کنین: هر روز ۱۰۰۰ میلی گرم از مکمل روغن ماهی مصرف کنین و تکنیک ریلکسیشن تنفس عمیق رو یاد بگیرین. اگه موقعی که استرس دارین این کار رو انجام بدین، بدنتون این پیام رو میگیره که باید آرامش پیدا کنه و شما کم کم احساس بهتری پیدا میکنین.
چون اسم این کتاب راهنمای خانمهای صبور… نیست، پس کاملاً کوتاهه و الکی کش دار نیست. اگه شما یه خانم واقعاً عجول هستین، پیوست الف رو ببینین که یه خلاصهی کاملاً سریع از این توصیهها است. (من هنوز دارم روی یه نسخه برای خانمهای واقعاً واقعاً عجول هم کار میکنم که روی برگههای یادداشت جا بشه.) من مطالعات تحقیقاتی رو تو بخش مراجع در پایان کتاب آوردم، تا اگه مثل من دیوونه هستین بتونین تحقیق اصلی رو بخونین. گفتم دیوونه؟ منظورم کنجکاو بود.
این کتاب در اصل دربارهی بارداری طبیعی ست – کارهایی که شما میتونین تو اتاق خواب خودتون (یا آشپزخونه یا اتاق هتل مورد علاقهتون) انجام بدین تا یه بارداری سریع رو تجربه کنین و شاید حتی روی جنسیت بچهتون تأثیر بذارین. من به یه تصمیم سخت هم خواهم پرداخت؛ تصمیم در این مورد که کی یه متخصص باروری رو ببینین و چه انتظاری میتونین از ملاقات اولیهتون داشته باشین، ولی نه دیگه مراحل پیشرفتهی درمانهای باروری مثل آی وی اف (لقاح آزمایشگاهی یا IVF). البته، به خیلی از تحقیقات انجام شده روی زنهای تحت عمل آی وی اف (لقاح آزمایشگاهی یا IVF) اشاره میکنم – بیشتر به این خاطر که اونها مجموعهای هستن که محققان باروری اغلب روی اونها تحقیق کردن.
وقتی اقدام برای بارداری میکنین از همهی اون ماهها لذت ببرین. البته گفتن این حرف آسونتر از عمل کردن بهشه. ما عادت داریم که بتونیم همه چیز رو کنترل کنیم و نتایج فوری به دست بیاریم. باردار شدن این انتظارات رو زیر سؤال میبره. حتی اگه قرار باشه شما همون ماه اول هم باردار بشین، باز باید دو هفته صبر کنین تا زمان تخمک گذاری شما برسه و تقریباً دو هفته دیگه هم برای اینکه این موضوع رو بفهمین. این کتاب رو بخونین، با دوستانتون حرف بزنین، هر کاری که میتونین بکنین، ولی حواستون باشه که تو این کار چیزهای باحالی هم هست. شما در آستانهی سفر ِ «اقدام برای بارداری» هستین. از این سفر لذت ببرین.